The Age of Kings tập trung vào xây dựng công trình, thu thập thực phẩm, tài nguyên, tạo quân đội và phá hủy các đơn vị và công trình của đối phương. Người chơi chinh phục thị trấn và đế quốc của đối thủ bằng cách điều khiển một trong 13 nền văn minh trải qua bốn Thời kỳ: Thời kỳ Tăm tối, thời kỳ Phong kiến, thời kỳ Trung cổvà thời kỳ Đế quốc (gợi nhớ đến thời kỳ Phục hưng), là một giai đoạn tương đương với khoảng 1000 năm trong lịch sử.[1] Ở một thời kỳ mới thì người chơi có các đơn vị, công trình và công nghệ mới, nhưng để đạt đến một thời kỳ mới thì họ phải mất một khoản tài nguyên (thường là vàng và lương thực) và phải xây dựng một số công trình, cũng như nghiên cứu một số công nghệ bắt buộc ở thời kỳ hiện tại.[2]

Đơn vị dân sự cơ bản được gọi là "dân làng". Họ có nhiệm vụ thu thập tài nguyên. Khác với AoE chỉ toàn là nam, dân làng ở trò chơi này có thể là nam hay nữ, tuy nhiên giới tính không ảnh hưởng đến khả năng làm việc của họ. Tài nguyên được sử dụng để tạo ra các đơn vị, công trình xây dựng và nghiên cứu công nghệ. Ví dụ, người chơi có thể nghiên cứu loại giáp tốt hơn cho các đơn vị bộ binh. Có bốn loại tài nguyên trong trò chơi: thực phẩm, gỗ, vàng và đá. Thực phẩm thu được bằng cách săn thú, hái quả, nuôi cừu lấy thịt, làm ruộng và đánh bắt cá. Gỗ được khai thác từ rừng. Vàng thu được từ các mỏ vàng, hoạt động thương mại hoặc sinh ra từ các di tích có trong tu viện. Đá được khai thác từ các mỏ đá. Dân làng cần các trạm kiểm soát, các tòa nhà thường dùng để lưu trữ (nhà chính, trại khai thác, cối xay gió, và xưởng gỗ), nơi họ có thể lưu trữ các nguồn tài nguyên tập trung.[3] Trò chơi có những sự nâng cấp để tăng tỷ lệ thu thập các nguồn tài nguyên này. Người chơi có thể xây chợ để trao đổi tài nguyên. Họ có thể dùng gỗ, đá và thức ăn đổi lấy vàng và sử dụng vàng để mua các tài nguyên khác ở chợ. Giá cả thị trường biến động qua mỗi lần giao dịch.[4] Ngoài ra, bến cảng hoặc chợ cũng có thể tạo ra vàng bằng cách sử dụng tàu hay xe thương mại để giao dịch với đồng minh. Khi phương tiện thương mại trở về cảng hoặc chợ của mình, lượng vàng của người chơi sẽ tăng lên. Lượng vàng mà tàu hay xe kinh doanh kiếm được từ mỗi chuyến đi liên quan tới khoảng cách đến cơ sở của đồng minh. Chuyến đi càng xa thì càng kiếm được nhiều vàng. Người chơi cũng có thể giao dịch thương mại với các cảng hay chợ của đối phương. Tuy nhiên phương tiện thương mại của người chơi có thể bị các đơn vị quân đối phương tấn công hoặc phá hủy trên đường giao dịch. Việc giao dịch thương mại được thực hiện tự động, nghĩa là mỗi khi người chơi chọn một cảng hoặc chợ thì các đơn vị kinh doanh sẽ tiến hành giao dịch tại địa điểm đó trong những lần tiếp theo.

Ở đây có sự cải tiến so với phiên bản Age of Empires trước, khi chợ không có vai trò hoạt động thương mại mà chỉ đơn thuần là một công trình có các công nghệ để nâng cấp. Với các bản đồ không có biển, khi một tài nguyên nào đó cạn kiệt (thường là vàng) thì không thể sử dụng các tài nguyên khác để trao đổi.

Các chiến dịch

Có 5 chiến dịch trong The Age of Kings với kịch bản dựa trên lịch sử như Thành Cát Tư Hãn xâm lược Đông Âu, cuộc Thập tự chinh của Friedrich Barbarossa hoặc Saladin bảo vệ Đất Thánh. Trong các chiến dịch Jeanne d'Arc và William Wallace, người chơi có thể điều khiển một đơn vị là anh hùng cùng tên với chiến dịch. Ở những chiến dịch khác, người chơi nhận mệnh lệnh từ đại diện tinh thần hướng dẫn của chỉ huy của quân đội.[5] Chiến dịch William Wallace là hướng dẫn giúp người mới chơi thành thạo các thao tác cơ bản của trò chơi như di chuyển các đơn vị, thu thập tài nguyên và xây dựng công trình trước khi chuyển sang các chiến dịch khác.

Chế độ chơi bổ sung đều có sẵn cho người chơi trong The Age of Kings.[6] Một chế độ, random map (bản đồ ngẫu nhiên), tạo ra một bản đồ đơn giản, với người chơi bắt đầu ở Dark Age với một Town Center (Nhà chính), 3 dân làng và một đơn vị trinh sát. Người chơi có thể giành chiến thắng bằng quân sự, bằng cách xây dựng một công trình đặc biệt gọi là Wonder (Kỳ quan) và giữ cho nó tồn tại trong một thời gian nhất định hoặc bằng cách kiểm soát tất cả các di tích trên bản đồ trong một khoảng thời gian. Chế độ Deathmatch (Chơi tới cùng) cho phép người chơi bắt đầu trò chơi với số lượng lớn tài nguyên, tạo ra một sự tập trung giành chiến thắng bằng quân sự, trong khi ở chế độ Regicide (Giết vua) mỗi người chơi có một đơn vị là vua và điều kiện chiến thắng là hạ sát được vua của đối phương.

Những nền văn minh

Người chơi có thể chọn một trong 13 nền văn minh được chia thành bốn phong cách kiến trúc: Tây Âu, Trung Âu, Trung Đông và Đông Á, xác định qua hình dạng bên ngoài của công trình trong trò chơi.[7]

Mỗi nền văn minh có điểm mạnh và điểm yếu khác nhau liên quan đến kinh tế, công nghệ, chiến đấu và có một "đơn vị đặc trưng" vô cùng mạnh mẽ và khác nhau.[9][10] Thêm vào đó, mỗi nền văn minh cung cấp một bổ sung cho nhóm cá nhân vào các nhóm trong trò chơi.[11] Thêm vào đó, mỗi nền văn minh có một bộ âm thanh trong ngôn ngữ mẹ đẻ của họ (trừ người Goth nói tiếng Đức và Byzantine) được thốt ra bởi các đơn vị khi được chọn hoặc điều khiển thực hiện một nhiệm vụ.[12]

Các đơn vị

Người chơi đều có một số lượng giới hạn của các đơn vị mà họ có thể tạo ra—một giới hạn dân số—nhưng không thể ngay lập tức sử dụng toàn bộ tiềm năng dân số.[4] Khả năng dân số, có thể được giới hạn ở bất cứ điểm nào giữa 75 [13] – 200[14] dựa trên số lượng công trình đã được xây dựng. The Age of Kings cũng cung cấp hai tính năng quan trọng mới cho quản lý đơn vị: nút dân làng nhàn rỗi giúp người chơi xác định dân làng đang không thực hiện nhiệm vụ nào và chuông thị trấn sẽ gọi tất cả các dân làng vào Town Center hoặc Castle hoặc tháp canh trong trường hợp bị đối phương tấn công;[15] đơn vị đồn trú trong những cộng trình này, đặc biệt là cung thủ, sẽ tăng hỏa lực của công trình (tháp canh bắn nhiều mũi tên hơn với các đơn vị đồn trú bên trong), bao gồm trung tâm thị trấn, vốn không có thể tấn công mà không có một đơn vị đồn trú nào bên trong.

The Age of Kings, như phiên bản AOE trước đó, cũng bao gồm năm loại đơn vị quân đội: bộ binh, cung thủ, kỵ binh, vũ khí công thành và hải quân. Từng loại bộ binh, cung thủ và kỵ binh là "đơn vị phản công" với sự bảo vệ đặc biệt với các loại đơn vị khác. Ba lớp đơn vị của quân đội nói chung theo một mô hình kéo-búa-bao. Ví dụ, bộ binh mạnh khi phá huỷ công trình nhưng yếu hơn khi đối đầu kỵ binh, tuy nhiên những đơn vị bộ binh phản công - lính cầm thương và lính cầm giáo có thêm sát thương khi giao chiến với kỵ binh.[16] Mỗi nền văn minh trong The Age of Kings có một đơn vị đặc biệt độc quyền cho nền văn minh đó. Ví dụ, người Anh có thể có Longbowmen, một đơn vị bắn cung với tầm bắn xa hơn bình thường. Những nền văn minh cụ thể có các đơn vị nói chung là mạnh hơn, nhưng vẫn thực hiện theo mô hình kéo-búa-bao cơ bản. Pháp sư là một đơn vị quân đội đặc biệt có khả năng chuyển đổi các đơn vị của kẻ thù sang nền văn minh của người chơi và chữa thương các đơn vị đồng minh. Pháp sư cũng được sử dụng để thu thập các thánh tích; thánh tích tích lũy vàng tại tu viện của người chơi - nhiều thánh tích mà người chơi chiếm được thì số vàng được tích lũy càng tăng. Thu thập tất cả năm di tích trên bản đồ là một trong những phương pháp mà người chơi có thể giành chiến thắng trong chế độ bản đồ ngẫu nhiên (random map), tùy thuộc vào thiết lập chiến thắng.[17] Khi một người chơi có tất cả năm thánh tích trong tu viện của họ, một mốc giờ đếm ngược sẽ được hiển thị cho tất cả các người chơi. Nếu người chơi đối lập không phá hủy tu viện đang nắm giữ một di tích sau khi mốc thời gian đếm hết, người chơi sở hữu thánh tích sẽ chiến thắng.

Các công trình

Các công trình trong The Age of King được chia thành hai nhóm khác nhau, công trình kinh tế[18] và công trình quân sự.[19] Các công trình cũng có thể nghiên cứu các công nghệ và nâng cấp làm tăng hiệu quả kinh tế, quân sự, đơn vị, cũng như cung cấp nguồn lực cho người chơi.[18]

Công trình kinh tế quan trọng nhất là Nhà Chính, nơi tạo ra dân làng. Tất cả các loại tài nguyên đều lưu trữ được ở đây. Một số công nghệ được nghiên cứu, và người chơi có thể nâng cấp lên thời kỳ tiếp theo. Nhà chính có thể bắn tên vào các đơn vị đối phương trong một phạm vi nhất định nếu dân làng hoặc cung thủ đồn trú trong khi bị tấn công.[20] Các công trình kinh tế khác có sẵn bao gồm các công trình lưu trữ tài nguyên, trang trại, bến cảng (bến tàu cũng có thể sản xuất một số tàu quân sự) và nhà ở để hỗ trợ giới hạn dân số cao hơn.[21]

Công trình quân sự bao gồm các công trình chẳng hạn như doanh trại, trường bắn cung, chuồng ngựa, và lâu đài cũng như các công trình phòng thủ như tường thành và tháp canh.[22] Công trình quân sự có thể thực hiện các nghiên cứu để cải thiện khả năng của các đơn vị quân sự, tăng sức mạnh, khả năng phòng thủ của họ hoặc các thuộc tính khác.[19] Lâu đài này là một công trình quân sự mà có thể đào tạo một đa dạng rộng các đơn vị, bao gồm cả "đơn vị đặc trưng" của mỗi nền văn minh, và tấn công bằng cách bắn tên vào các đơn vị đối phương trong phạm vi của nó, với các đơn vị đồn trú bên trong (đặc biệt là đơn vị bắn cung) có thể làm tăng số lượng tên được bắn ra.[23] Nó chỉ có thể được xây dựng sau khi người chơi đạt đến Thời kỳ Lâu đài (Castle Age), mặc dù trong một số tùy chọn trò chơi, người chơi có thể bắt đầu với một lâu đài đã được xây dựng sớm nhất là từ thời kỳ Đen tối (Dark Age).

Có 2 công trình phòng thủ chính là tường và tháp canh. Hai loại tường, tường đá và tường gỗ có khả năng chống đỡ yếu hơn, được sử dụng để ngăn chặn sự tấn công đến một khu vực trong khi kèm theo việc cung cấp một đường phòng thủ vững chắc. Cổng có thể được cài đặt trong những bức tường đá để cho phép các đơn vị đồng minh vào một khu vực được bảo vệ.[12] Tháp được trang bị với khả năng bắn tên (tháp canh hoặc sau khi được nâng cấp) và hoặc tháp pháo (bombard tower) vào các đơn vị đối phương và có thể được sử dụng để kết hợp với các bức tường thành trong cơ chế phòng vệ.

Chơi mạng

The Age of Kings hỗ trợ chơi mạng trên Internet hoặc thông qua một mạng cục bộ (LAN). Tối đa 8 người chơi có thể tham gia vào một ván chơi, với tất cả các chế độ chơi đơn đều có sẵn. MSN Gaming Zone hỗ trợ trò chơi cho đến khi dịch vụ đóng cửa vào ngày 19 tháng 6 năm 2006. Các dịch vụ thay thế GameSpy Arcade và GameRanger được khuyến cáo sử dụng thay cho MSN Gaming Zone.[24]

Custom Scenario

The Age of Kings giống như các trò chơi sau đó đều có một công cụ biên tập chiến dịch/kịch bản. Không giống như các phần tiếp theo, Age of Empires III, AI tự động có một trí thông minh đầy đủ chức năng để lập trình tối thiểu. Nó cũng có thể cho người dùng tạo ra cho trò chơi một chiến dịch toàn bộ trong cùng một cách như các chiến dịch lịch sử, bao gồm cả video.